Türkiye'nin memur portalı

bir de şöyle bir durum var:

bize antik çağlarda, paraların sadece metalden yapıldığı öğretildi.

daha doğrusu böyle yaygın bir kabulü benimsedik.

Kağıt paranın çok daha geç bir dönemde ortaya çıktığı ileri sürülüyor.

ama Hamza Yardımcıoğlu ashabı kehf kıssasının anlatıldığı ayetlere dikkat çekiyor.

orada gümüş ya da altın paralardan değil "şu varakınız ile " diyerek madeni olmayan bir nesneden bahsediliyor.

yaprak, levha, kağıt gibi anlamlara gelen varak kelimesi ile deri, papirüs, ince lif ya da kağıt gibi bir malzemenin kastedildiği belirtiliyor.

bu konuyla ilgili bir araştırma ve açıklama da yapılmış.

Çin'de Milattan önce 8. yüzyıla ait deri paraların varlığından bahsedilmiş.

Ashabı kehf gençlerinin yaşadığı dönem olarak gösterilen roma döneminde de milattan önce 715 yılında deri paraların kullanıldığı kayıtlara geçmişmiş.

makaleden anlaşılacağı üzere Aenobarbus domitius isimli generalin Mısır'daki askerlerin maaşlarını bu deri paralarla ödediği kayıtlarda mevcutmuş.

işte bunlar fark edilen ve tarihi kayıtlarda araştırılan ilginç detaylar.

eee paralar sadece madeni değil de başka malzemelerden yapılınca doğal olarak yanma riskine karşı ateşe dayanıklı farklı malzemeler içinde saklanıyor olmaları da kulağa daha mantıklı geliyor.

arkeolojik bir kalıntıdan bahsetmişler.

ismine domuz kumbara ismi veriliyormuş.

kilden yapılmış büyükçe bir çömlek, içi madeni antik paralarla dolu.

ben de merak ettim neden kumbaralar domuz şeklinde tasarlanıyor bu tarihi esere neden domuz kumbara denmiş ?

çocuk kumbaraları pembe domuz şeklinde. peki içi para dolu çömlekler nasıl son halini almış ?

bilindiği kadarıyla 15. yüzyılda insanlar metal yerine daha ucuz olan çömlek kaplar içinde paralarını saklamayı tercih ediyorlarmış. Hatta bir içerik üreticisi bunlardan en eskilerinin aydın'da bulunduğunu açıklıyor. Herhalde lidyalılar parayı bulunca kumbarayı da hemen peşinden bulmuşlar.

çömlekler pig ( pygg )adı verilen bir çeşit kilden yapılıyormuş.

Daha doğrusu orta çağ ingilteresi bu çömleklere bu ismi vermişmiş.

daha sonra bu pig zamanla piggye dönüşmüş ve kumbaralar aynı zamanda bolluk ve bereketin simgesi olarak görülen domuzcuk şeklinde tasarlanır olmuşmuş.

günümüzde tek kullanımlık olarak üretilen seramik kumbara kırılarak açılıyor da acaba tarihteki örnekleri olan çömlek kumbaralar da kırılmadan açılmıyor muydu ?

Ağzına kadar dolu olan bir tanesi günyüzüne çıkarıldığına göre ya sahibi zamanla biriktirdiği yeri unuttu, ya aniden bu dünyadan göçüp gitti, ya bir savaş ya bir deprem ya bir yer değişikliği belli ki sıradışı bir şeyler olmuş.

Japonyada kintsugi adı verilen bir düşünce biçimi ve bundan doğan bir sanat varmış.

kırılan şeyleri bir araya getirip kırılan yerleri yaldızlı bir şekilde yapıştırıp boyayarak onarıyorlarmış.

bu domuz kumbara fikrini japonlar nasıl karşılardı acaba ?

içindeki paraları almak için paramparça edilmiş ve sonrasında kintsugi uygulanmış yaldızlı domuz kumbaraları...

bizim köyün de bir kocaayak hikayesi vardı aslında.

büyük büyük annenin anlattığı hikaye, nerede yaşanmış, kimden duyulmuş, nerelerden aktarılmış bilmiyorum

tabi onlar kocaayak demiyordu, sadece yabani ismini takmışlardı.

insana benziyor, dağlardaki ormanlarda yaşıyor, bütün vücudu kıllarla kaplı, konuşmayı bilmiyor sadece garip sesler çıkarıyor, insan gibi ama insan değil, insanı taklit ediyor.

Tek söyledikleri bu.

bir gün bir çoban , bir ağaca çıkmış meyve toplarken onu fark ediyor.

yaptıklarını taklit ettiğini anlıyor.

meyveyi ay ışığına tutuyor parlak mı diye, o da aynısını yapıyor.

Çoban, yaktığı ateşe bir demir uzatıyor ve ısınmasını sağlıyor.

sonra kendi gövdesine değdirirmiş gibi yapıyor, yabani de onun gibi yapıyor ve tutuşuyor. yanmaya başlıyor ve bağırarak vadiden aşağı doğru yuvarlanarak gözden kayboluyor.

Çocuklara neden sürekli bu korkunç hikayeleri anlatıyorlardı onu bilmiyorum. Fazla uzaklaşmayalım diye herhalde.

Bir hayalin peşinde

bağdat görüntülerini izliyorum.

Yani , svalbard adasında bu kadar mutlu görünmüyordu. Küçücük kafe gibi bir yerde kamerasını çaldırmıştı ve kocaman turistik geminin içinde kamerasını çalanı nasıl bulacaktı ?

Bağdat gecelerinde ise kışın ortasında mutlu bir şekilde gezindi.

insanlar sıcakkanlı.

her şeye rağmen mutlu görünüyorlar.

şehir sanki şantiye gibi, kaldırımlar, yollar...

yine de havada huzur veren bir enerji var gibi.

çok acayip.

göle, earth'ten baktım.

Hakikaten çok acayip bir konumu var ve gerçekten dar ama büyük bir gölmüş.

Sanki iskoçya'yı bıçak gibi kesen bir oluşumun suyla dolmuş parçası gibi.

İddialar o yöndeymiş ki bu gölün, sualtı mağarası benzeri geçitlerle okyanusa bağlantısı olabilirmiş.

gölü sonar sistemiyle zaman zaman tarayan tekne sahipleri var ve su altındaki canlılar kırmızı hatlarıyla ekranda beliriyorlar.

tespit edilen görüntülere göre, diğer su canlılarına nazaran daha büyük cüsseli ve "plesiosaur" isimli fosilleri bulunmuş olan deniz canlısını andırdığını belirtmişler.

Belki atası plesiosaur olan daha küçük bir tür gibi bir canlı.

göl okyanus bağlantısını ileri sürenler ise göl civarında yaşayan bölge sakinleri.