Türkiye'nin memur portalı

pek çok kaynakta tanımlamaları yapılmış fakat hiçbirinde doğru dürüst örneğe rastlamak mümkün değil.

ilginç bir dilbilgisi konusu. Her sene sınavlarda öğrencilere tanımları sorulur, çoktan seçmeli testlerde soru olarak karşılarına çıkar ya da tanımları ezberletilir ama kimse ne olduklarını net olarak bilmiyor. Zaten anladığım kadarıyla konu dilbilimciler arasında da net değilmiş ve tartışmalıymış.

Herkes birbirine itiraz ediyor hayır bu lehçedir şive değildir bu ağızdır lehçe değildir diye yorum yapıyor ama gelin görün ki tam olarak tanımlaması da yapılmıyor ve bu üç hatta dört kavram sürekli bulmaca gibi tanımlamalarla birbirine karıştırılıyor.

şive: tanımlanması ve örneklenmesi kolay aslında. aynı dil içindeki yöresel söyleme farklılıkları. aynı kelimelerin farklı biçimlerde söylenmesi. Bir nevi yöresel aksan da buna dahil ki söylenişteki bu müzikal tonlama, şive ile birlikte kişinin nereli olduğunu hemen belli eder. Bir insanın Kıbrıslı mı, Egeli mi, Karadenizli mi, Trakyalı mı, karslı mı olduğunu şıp diye anlarsınız.

Gel : İstanbul, Cel: Rize, Gelivir: Muğla, Kel: Trabzon vs.

Aksan: Farklı bir dil konuşmak isteyen kişilerin kendi dil özelliklerini, konuşmaya çalıştıkları dile yansıtmaları. Bunu tanımlamak da kolay doğal olarak.

Bir Hindistanlı, bir fransız ya da bir Türk ingilizce konuşmaya çalıştığı zaman hangi ulustan olduklarını vurgu ve tonlamalarıyla bazı sesleri çıkaramamalarıyla hemen belli ederler.

Cem Yılmaz esprileriyle konu iyice kavrandığı için bunu da hemen geçebiliriz.

Bkz: Çultanahmet, pat is the pööpıs op pisit...

Lehçe: Mesela İkisi de Türkçe ama Türkiye ve Azerbaycan kolları iki ayrı lehçe.

Ör: Herkesin başkaları ile birlikte serbest toplaşmak azatlığı vardır. ( Azerbaycan )

Herkesin başkaları ile birlikte serbestçe toplanma özgürlüğü vardır. ( Türkiye )

Sen deyesen özünü itirmisen. ( Azerbaycan )

Sen galiba kendini kaybettin ( Türkiye )

hamıya salam! ( Azerbaycan )

Herkese selam! ( Türkiye )

ağız tanımlamalarını çok fazla anlayamamakla beraber aynı dil içindeki yöresel ifade farklılıkları olarak tanımlanmış gibi geldi bana.

Ablam bana yemek vermedi.

Ablam beni kayırmadı.

Tarlaya gittim.

Tarlaya vardım.

Misafirlere çay doldurdum.

Misafirlere çay döktüm.

Misafirlere çay koydum.

gibi.

kırmızı et ve tavuk fiyatlarındaki artıştan sonra vatandaş protein kaynağı olarak balığa yönelmiş.

3 tarafı denizlerle çevrili olan ve tatlı su kaynakları da belli seviyede var olan bir ülke olarak aslında çok daha fazla balık tüketen bir ülke olabilmemiz gerekiyor.

dünyanın diğer ülkelerine baktığımız zaman balık tüketimi konusunda çok ileride olduklarını görüyoruz.

özellikle de okyanusa kıyısı olan ülkelerde durum bu şekilde.

hedefe ulaşmak isteyenin istifade ettiği, iş yaptırdığı diğer kişi.

geçen yıllara nazaran dağlarda çok daha fazla kar var gibi görünüyor.

Hem de bu mevsimde.

Üstelik daha erimeye başlamamışlar bile.

Yani akarsular hala sakin akıyor.

Yollar tamamen kar kütleleriyle kapalı, şelalelerden buz sarkıtları iniyor.

belli ki tabiat biraz daha geç uyanacak.

sanki yazmıştım gibi.

eskiler özellikle mayıs ayında süt tüketilmesini tavsiye ediyorlar.

Tabi ki yeni sağılmış sütten bahsediyorlar.

Paketlenmiş market sütlerinden değil.

Baharın gelmesiyle birlikte çayırlara salınan hayvanların beslendiği taze otlardaki besinler doğrudan süte besleyicilik kazandırdığı için.