Türkiye'nin memur portalı

''insanın yüreğinin iyi olması için akla ihtiyacı yoktur.'' diyalektiği insanı insandan alır. john steınbeck'in bir dostluk ve külelenmemiş insanlık hikayesi. lennie gibi her şeyi unutmak için neler vermezdim?

standart bir hayat için didinenlerin hayali ve bu hayal uğruna edinen arkadaşlıklar, çekilen cefalar.

nedense kitabı okuduğumda, bana yeşil yol filmindeki zenci adamı çağrıştırdı lennie. her koşulda, dünyanın asıl kötülüklerine entegre olmayan bir koca çocuğu koruma içgüdüsüyle tutuşan bir adam.

george, lennie'yi öldürerek aslında bütün insanlığı öldürdü.

ben olsam çekebilir miydim acaba o tetiği? ömür boyu cevabı aranacak bir soru.

yaşar kemal'in büyük bir araştırma sonucu, roman tadında yazdığı bir biyografi. gerçek bir eşkiyanın hayat serüveni. robin hood misali, dağlardan dağlara koşup, zenginden alıp fakire veren ve yine bir efe oğlu memed'in hikayesi. bir halk kahramanı, kötülerin korkulu rüyası.

belli yasalardan sonra düze iner, düzen iyileşmez tekrar dağa çıkar. bu hep böyle devam eder. ağalar, rüşvetler... kim bunlarla başa geşmiş ki?

'çakırcalıdan geçemezsin.'

yaşar kemal'in muhteşem bir eseri. yalnız kitap, ismi üzerinden ziyade daha farklı olay ve olgular etrafında gelişiyor.

iki düşman...düşman mı dost mu bilinmiyor. belki de yaşama sebebi bu kan davası. iki aile arasında yüzyıllardır süre gelen bir kan davası. yalnız düşmanlığın, vuruşmanın, intikamın da asaleti varmış dersiniz. birbirine çok benziyorlar bu düşmanlar, en azından onlar öyle söylüyor. canı pahasına efendisine bağlı ırgatlar.

akıl almaz işkence çeşitlerin denendiği bir hayat. müthiş karakterler... okuduğunuzda hepsinin yerini alabiliyorsunuz. olay sonuçlanmıyor kova kitapta. bildiğimiz gibi, üstad betimleme aşığı.

sabır isteyen bir eser.

orada derviş ağa'nın kitapta geçen şu analizi çok iyiydi. insan her ne kadar yaratılanın en üstünü ise de hayvanda kin, nefret, kan davasını devam ettirme gibi duygular yoktur der. bütün bu kötü duygular biz de var. ne kadar da güzel ifade etmiş.

'demirin tuncuna insanın ... kaldık.'

yaşar kemal'in idealist bir kaymakamı konu ettiği eseri.

aslında eser, çoğunlukla diyalog şeklinde olduğu ve son yıllarda devlet tiyatrosunda sahneye alındığı için, okumayı biraz geciktirip büyük bir arzu ile izlemek istemiştim. lakin ankara'ya gittiğimde bilet bulamadım ve çok üzüldüm.

sonrasında okudum eseri. cumhuriyetin ilk yıllarındaki aksayan olaylara değiniyor. ağaların, çıkarcıların, çeltik ekicilerin devlet erkanını ele alamadığı zamanlarda başvurduğu iftiralar, bu kemirgenlere iltimas geçenler ayrı bir dert yaşar geçmeyenler ayrı bir dert yaşar. düzen onların düzeni, dünya onların dünyası...

ve çocuklara bu emektar memurların arkasından teneke çalınır.

yaşar kemal'in, toplumun yarasına dokunan, törelerin çarpıklığı gözler önüne süren romanı.

bir aşk hikayesi, bu aşk hikayesinden doğan marazların insan hayatına mal olması. bir evladın baskılar yüzünden bir cinayet işlemesi. bir cinayet ki umudu bitiren, yürekleri burkan bir yok oluş.

anne katli... geleneklerin, aile baskısının, namus kavramının direttiği intikamlar.

annenin güzelliğinin ve saçlarının tasviri yine muhteşem ötesi.

herkesin işleneceğini bildiği bir cinayete sessiz kalması, göz yumması... hasan'ın psikolojisi.

yine halkın dilinden kalem alınmış bir şaheser.