Türkiye'nin memur portalı

bektaşi deyişlerinde sıklıkla kullanılan bir kelime.

özellikle kul yusuf'un yazdığı "şu benim divane gönlüm" şiiri son dönemin pek moda türküsü halini aldı. Grup Abdal yorumu da enfes dip not olarak.

birini çıkardıktan sonra kapısına kilit vurulması gereken şehir.

fakülte de hocam olan iktisat profesörü, insan sarrafı, duayen, hisli şair. yönetim ve organizasyon diye bir derse girerdi. iki saatlik dersi birleştirirdi ve o iki saat iki dakika gibi izafiyete dönerdi. anlatırdı; şiir gibi, su gibi akıcı türkçesiyle. hayran hayran dinlerdim. hayata dair ne çok şey anlatırdı.

sonraları hep irtibat halinde olduk. siyasete atılmak istedi. çok üzüldüm. siyaset ona göre değildi. çünkü onun durduğu yerde siyasetçilerin gölgesi gezmez. onların ütopyaları onunkilere benzemez. bir hocadan çok onun şairliğine hayranım. hayranıyım; yüreğimde yeri var kelimelerinin çünkü. insan şu dizeleri yazan bir insana bir şaire nasıl hayran olmaz, nasıl saygı duymaz?

"yeter ki o nazenin kalbin emir buyursun,

kâinat yıkılsa da yüreğimde uyursun."

yağmur şiiri var mesela. yıllarca yazdığını anlatmıştı. avrupa gezilerinde, memleket trenlerinde, yol güzergahlarında ilmek ilmek dokuduğunu anlatmıştı. o muhteşem dizeler öyle nakış oldu. mesela anlamını bilmediğimiz bir kelimedir rüveyda. adım adım demek ve aşağıdaki dizelere bir bakın, bakalım. yürümek ne imiş, bir öğrenin.

"adını söylemek istemiyorum

rüveyda dediğim zaman

anla ki, senin için yürüyor kelimeler

çığlığımın atardamarlarından."

mesela bir tebessümle gelen güzellikleri anlatacak kelimeleri çoktan yan yana dizmiştir kendisi;

"ey benim can sarayım, ey benim eşsiz kuğum

asil tebessümünü düşürdüm izlerime

müpteladır gemiler benim denizlerime

gülümsedin; kalmadı kederim, burukluğum

çehresinde hatıran büyüyor bebeklerin

gizemine aşina varlığım ve yokluğum"

mesela insanı, hayatı anlamamanın acısını anlatacak daha zarif bir yol var mıdır?

"bilmem neyi aradım bir ömür kışlarında

binbir gece yürüdüm hangi muamma için

zümrüd-ü anka uçar senin bakışlarında

benim rüyalarımda birkaç deli güvercin"

mesela insanın kendi acılarına bizzat kendisinin sebep olduğu başka bir varlık var mı?

"resim, bir masal gibi irkilir gerçeğinden

ihtiras âyinleri, leyl-ü nehâr çanları

kendini beyan eder sırların merceğinden

alır avuçlarına, öper ısırganları"

mesela adı tüm dizelerinden güzel olan bir şiir var, insan sevdiğine öyle mi seslenir gerçekten?

"al götür ta öteye ağlayan mektupları

götür ağzı köpüren atları bu şehirden

sana dimdik yürümek yakışıyor ey kadın

bana bir padişahı ağırlamak yeniden"

ve son olarak insan insanı illa bir insana emanet edecekse, o insan herkesten önce "anne"dir. ilk akla gelen annedir. hocam da öyle yapmış, hepimiz öyle yapalım. şu dünyayı alalım, evladını yüz üstü bırakmayan anaların kollarına bırakalım.

"üşüttün mü kundağını yayarken

incittin mi beşiğine koyarken

emzirmeyip ağlattın mı anası

sen yanmazsan gülüme kim yanası

adımları çaresizlik kokmasın

eller ona nazar edip bakmasın

odasını çiçeklerle donandır

canımdan çok sevdiğime inandır

ağacının dallarından meyve sun

oyasında bütün renkler bulunsun

hasretimi duvarında görmeli

kıracaksa, kalbimi o kırmalı

gecesine kandil yaptım katreyi

fatih'in gül kokladığı portreyi

hayreti'den müstezadlar okusun

gergefinde hicranımı dokusun

uyut onu kuştüyü döşeklerde

beklemesin tılsımlı eşiklerde

yüreğinden inciler sun anası

sen sunmazsam gülüme kim sunası

dünya bitse avucunda dirhem ol

benim için yarasında merhem ol

yatağında sultan gibi uyusun

uyusun da gonca gonca büyüsün

sabahleyin kuşlar ötsün başında

gülüm henüz bir gelincik yaşında

yakıldı mı saçlarının kınası

takıldı mı kurdelası, anası

unutma ki sen gülüme aynasın

gülümsesin, bebeklerle oynasın

ceylan eti, kuş sütü sofrasında

kaf dağının balı olsun tasında

kirpikleri ıslanmasın anası

sen yanmazsan, gülüme kim yanası?"

ve bir dize daha ekleyip öyle bitireyim.

"kırda açan çiçek kalır mı kışa"

bir kadın olsaydı her şeyden, herkesten korkan bir diyar olurdu.

Düşünün bir dakika; mesela sokaklara çıkmaktan korkardı; çünkü kimin saldıracağı belli olmazdı. mesela karanlıkta yalnız yürümekten korkardı; çünkü arkasındaki adım sesleri hep tehdit sayılırdı. Mesela bir işe kalkışmaya korkardı; çünkü elindeki çamurumsu hamurla orada ne işi vardı gibi bir söyleme maruz kalırdı. Mesela kahkaha atamaz, gönlünce giyinemez ve saçlarından hep kendi suçlu olurdu. Mesela yediği dayakları, uğradığı tacizleri hep saklar; kabahatin kadınlığında olduğunu kabullenerek yaşardı. Mesela erkeklerin kendisini aşağılayarak yükseldiği bir coğrafyada, hafifletici sebepler hep onun lehine olur; ne yapsa kabahat sayılırdı. meselalar böyle sıralanırken türkiye bir kadın olsaydı yine böyle mutsuz olurdu. ibni haldun haklı; coğrafya kaderdir. artık kederdir de.

bendim, sendin, oydu; yani bizdik, yıllar evvel hepimizdik. hani bir şarkıda "biz büyüdük ve kirlendi dünya" diyor ya işte o şarkıyı haklı çıkardık. büyüdük ve bizden geriye hiçbir şey bırakmadık çocuklara. ne su, ne barış, ne umut bıraktık. hepsini yaktık, yıktık ve tükettik. sanırım dünyanın gördüğü en kötü çocuklar bizdik. bizden sonrakiler sadece çaresiz.