Mor menekşe ya da mavi-mor rengi ile benzerlerinden ayrılan Ametist, Kuvars grubunun en popüler türlerinden biridir. Isıyla temasında rengi sarıya döner. Bu nedenle sarı kuvars cevherlerinin yanmış ametist olduğu söylenir. Ayrıca taşın doğasında olan renk değiştirme özelliği, onun gizemli bir yapısı olduğuna işaret olarak kabul edilir.
Adını, Yunancada "sarhoşluğu yok eden" anlamına gelen "methuskein" sözcüğünden almıştır. O dönemde, taşın sahibini sarhoşluktan koruduğuna ve ametistten yapılmış bir kupadan şarap içen kimsenin sarhoş olmayacağına inanılmıştır. Kaynağını bu inanıştan alan taş, günümüzde de "akıl taşı" olarak bilinmektedir.
Yüzyıllar boyunca şifalı ve koruyucu özellikleri ile öne çıkan taşın, mor renkli olanı hem en nazik hem de en güçlü koruyucu olarak bilinir. Koyu mor ve çok açık renkli ametistler ise en güçlü pozitif enerji sağlayıcılar olarak kabul görmüşlerdir.