Türkiye'nin memur portalı

Oturum aç Oturum aç Üye ol Üye ol Parolamı unuttum Parolamı unuttum

heinz ikilemi

paylaş araştır

 

  1. psikolog Lawrence Kohlberg'in oluşturduğu bir nevi ahlak seviyesi ölçen hikaye cetveli.

    hikayemiz şöyle;

    heinz adında evli bir adam vardır,bu adamın karısı çok ağır hastadır,mahallelerinde bulunan yerel bir eczacı 20 liraya mal ettiği hastalığın ilacını 2000 liraya satmaktadır,heinz 'in ise sadece 100 lirası vardır,eczacı bu parayı kabul etmez,karısının durumu kötüleşir,heinz bir gece eczaneye gizlice girerek ilacı çalar.

    -peki bu durumda heinz ilacı çalmalı mıydı?

    -heinz karısını sevmiyorsa ilacı çalar mıydı?

    -ölecek olan insan karısı değil de yabancı olsa durum değişir miydi?

    -heinz'in karısı ölürse eczacıya cinayetten ceza verilmeli midir?

    -hainz'e ne ceza verilmelidir?verilmeli midir?

    bu hikaye ve cevaplardan yola çıkarak ahlak düzeylerini önce 3'e sonrasında aralarında tekrar 2 'ye ayırmış,bir nevi merdiven. ve bu merdiven sırayla geçiliyor,bir öncekinin değerlendirme şeklini alıyor,ve herkes merdivenin sonuna kadar gidemiyor.

    hepsini birer örnekle özetlersek;

    1. Gelenek Öncesi Düzey

    -Ceza ve İtaat Eğilimi: iki çocuktan biri annesine yardım ederken tabakları istemeden kırmıştır. Diğeri ise annesinden izinsiz şeker alırken şekerliği düşürüp kırmıştır, çocuklara hangisinin suçlu olduğu sorulduğunda tabakları kıran çocuğun daha suçlu olduğunu söylemişlerdir, burada çocuklar sebebi hiç düşünmeden kırılan tabak sayısına göre karar vermiş.

    -Saf Çıkarcılık (Araçsal İlişkiler Eğilimi): ''Bana bir şey yap, ben de senin için bir şey yaparım'' anlayışı.

    2. Geleneksel Düzey

    İyi Çocuk Eğilimi (Kişilerarası Uyum): yavuz'un otobüste 'eğer kalkmazsam beni ayıplarlar' endişesiyle bir amcaya yer vermesi

    Kanun ve Düzen Eğilimi:filiz, etrafta hiç polis olmadığı halde bile yol bomboşken karşıya geçmek için yeşil ışığın yanmasını beklemektedir,kırmızı da kimse görmese bile geçmez.

    3. Gelenek Sonrası Düzey

    Toplumsal Sözleşme Eğilimi:

    Atanamayan sağlıkçıların sağlık bakanlığı önünde atama sayılarına ilişkin karara karşı protesto etmesi,karşı çıkanlar toplumsal sözleşme eğilimindeyken, Kanun ve düzen eğiliminde olan bir birey protestoya katılmaz.

    Evrensel Ahlak İlkeleri Eğilimi: mithat'ın denizde boğulmak üzere olan birini, yüzme bilmemesine rağmen canını riske atarak kurtarmaya çalışması

    kolhberg'i bazı noktalarda eleştirip karşı çıkanlarda olmuş,onlar ise;

    - sadece ahlaki düşünce üzerinde yoğunlaşıp,Davranışa yansıyıp yansımaması üzerinde durmaması

    -Sadece adalet =ahlak anlayışı olması

    -Cinsiyet ve kültürel farklılıklar göz ardı etmesi gibi sebepler.....

     
  2. Olmayan ikilemdir. Hırsızlığın cezası bellidir.

    Yaptıklarına bir karşılık ve Allah tan caydırıcı bir müeyyide olmak üzere hırsız erkek ile hırsız kadının ellerini kesin. Allah, mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir.

    (MAİDE/38)

     
  3. universite de konuyu anlatan hocamin sordugu soruya" neden hirsizlik yapiyor ki,hirsizligin bahenesi olmaz,ilaci aldi diye sifa bulacagi ne belli,ne olursa olsun hirsizlik yapmamali" seklinde cvp verdigim konu.su an deseler ki cocugun icin tek care o ilac,o sebep olacak belki,hayatimda hic yapmadigim seyi yapar yalvaririm,butun malimi vermeyi teklif ederim ,yinede hayir diyorsa gerisini bilmiyorum,basima gelmedigi icin cevabim simdilik ne olursa olsun o sana/size haram,ondan sifa olmaz olurdu.

     
Entry yazmanız için üye olmanız gerekmektedir. Üye olmak için tıklayın, üye iseniz lütfen oturum açın.