Türkiye'nin memur portalı

esir şehrin insanları

1. kemal tahir okuyanlar bir üçlemenin ilk romanı olarak bildikleri eserdir ve üçlemenin muhteşem romanıdır, kurtuluş savaşı yıllarında İstanbul daki yaşam hiçbir tarih ve gezi kitabında bu kadar detaylı anlatılamaz, dediğim romandır.

    
   • paylaş kısa yol
   • 14.03.2015 19:59
     ta1i_caiz
   • beğendim
   • şikayetçiyim

2. Kemal Tahir'in esir şehir üçlemesinin ilk kitabı...

   savaş dediğimiz şey tamamen çarpışma kısmından ibaret değildir. Savaşa neden olan koşullar, cephede olmayıp desteğini farklı bir biçimde gösteren insanların öyküsü ve kadının yeri... bu bağlamda dönemin bir nevi dolaylı ya da doğrudan tanığı olan donanımlı yazarları okumak lazım ki Kemal Tahir Bunun güzel örneklerindendir çok yararlı olacaktır. Bana kalırsa özellikle ülkemizde okumayan tek insan kalmaması lazım.

   Eser, birinci dünya savaşı sonrası, İstanbul'un durumunu ele alırken ayrıca kurtuluş savaşının halkın, padişahın, padişah yanlılarının, gazete/gazetecilerin, burjuva diye nitelendireceğimiz insanların, aydınların, eski asker ya da herhangi bir meslek Erbabının ve dahi küçük çocukların gözünden olumlu ve olumsuz halini her yanıyla büyük bir heyecan katarak sunuyor.

   Kahraman, bir paşanın oğlu olan entelektüel kamil bey'in dönemin ekonomik koşullarından nasibini alıp bir şekilde Mustafa Kemal ve kurtuluş savaşı yanlısı eski arkadaşlarının arasında buluyor kendisini. O zamana kadar Anadolu'yu bilmeyen, halkın içine katılmayan, iyi bir tahsili olan ve sürekli Avrupa'da gezen biriyken cephane sağlamak; eşi yine kurtuluş savaşı yanlısı olduğu için tutuklanan İhsan bey'in eşi Nedime hanım'ı ele verememek için direnip mahkum olan birine dönüşmesi çok müthiş bir şekilde işlenmiş. Kemal Tahir, kahramanların gözünde her olay ve olguyu o kadar iyi analiz etmiş ki öngörüsüne hayran kalıyorsunuz. Arkadaşı Ahmet'in işkencede çözülmesi sonrası yalnız kaldığında yaptığı iç konuşma çok etkileyiciydi. Eşi Nermin hanım'ın kızı Ayşe için ve geleceklerinden endişe duyması kamil bey'i yolundan etmeyecektir. Yine bir o kadar etkileyici olan kısım ise cephane ve belli belgelerin Anadolu'ya gizlice sevki esnasında işin içinde olan ve bir süre kamil bey'e hapishane arkadaşlığı yapan, birlikte suç üstü yakalanan adamın (şu anda ismi aklıma gelmedi) eşinin görüş esnasında ikinci İnönü zaferi haberini getirmesiydi. Adamın eşi hakkında olan görüşleri de keza aynı etkiyi bıraktı.

   Şimdi bir diğer kahramana gelirsek ki bu kadın direnişi için bir sembol olarak işlenmiştir hem basın/yayın yolu ile hem de illegal yoldan her türlü yardımı sağlayan güçlü karakteri ile Nedime hanım... Sultanahmet mitinglerini biliriz zaten inkılap tarihinde.

   Bir anlamda mim mim, karakol cemiyetinin o tarihteki yerine değinirken, aynı zamanda birçok durumun da çıplak halini sunuyor.

   Tabi şunu da söylemek lazım, genelde müfredatta işin harp kısmına çok değinilir. Arka kısmı hatta en önemli kısımlarını ise gerek yazınsallar gerekse türküler dile getirir. Bir gerçek ki o dönemde kurtuluş savaşını eşkiya diye nitelendirdikleri kişilerin yaptığını savunan, savaşın kazanalıcağına inanmayan birçok kişi var. Kuvayı milliye ve düzenli ordunun Halkın zararına olduğunu ve mandayı isteyen bir yönetimin yönlerine de değiniyor. Yani biz genelde tarihe Anadolu'dan bakıyoruz kitap ise İstanbul'dan bakmamızı sağlıyor. Bir daha anlaşılıyor ki o şartlara rağmen bu çok büyük bir başarı ya da tam olarak nasıl ifade edeceğimi bilemiyorum.

   Üslup ve kurgu çok iyi. kahramanlar titizlikle yaratılmış. Oldukça akıcı... Kemal Tahir Türk edebiyatının hakikaten en önemli isimlerindendir ki eserleri de klasik denilecek kadar değerlidir. Modern bir destan ya da halkın destanı da diyebilirsiniz.

   Geriye dönüp yazdıklarımı okuduğumda kamil bey hakkından birçok şey yazdığımı gördüm. Şunu da eklemeden geçemeyeceğim: kamil bey'in böyle olmasını sağlayan ve etkileyen kişi Nedime hanımdır.

   Şimdiler de üçlemenin ikinci kitabı olan esir şehrin mahpusunu uzun bir ara vererek okumuş bulunuyorum. Mutlaka okunmasını tekrar tekrar dile getiriyorum...

    
   • paylaş kısa yol
   • 27.12.2016 23:26
     Omayraaa
   • beğendim (1)
   • şikayetçiyim