Türkiye'nin memur portalı

ehmede xani

1. biraz daha yumuşatılarak adı ahmed-i hani olarak söylenen mütefekkir.

   ağrı doğubeyazıt'taki ishak paşa sarayı'nı görmeye gidenlerin muhakkak uğradığı bir türbesi mevcuttur. türbede yazana göre said nursi de doğubeyazıt'ta bulunduğu sürede burada kalmış ve ehmede xani'den feyz almıştır.

    
   • paylaş kısa yol
   • 15.01.2016 18:00
     science63
   • beğendim (1)
   • şikayetçiyim

2. kürt edebiyatı'nda önemli bir yere sahip olan ve mem u zin'in yazarı olan ölümsüz filozof.

   kimileri, "xaniyani" aşiretinin yaşamış olduğu "xan" köyünden dolayı, ehmede xani'yi hakkarili olarak bilir. kimileri de, van'ın hoşap ilçesi civarında hakkari'nin xan köyünden göç edenlerin yaşadığı "xaniyani" aşiretinin devamı kabul edilen, yaklaşık 50 köylerinin bulunmasından dolayı, ehmede xani'yi van'lı olarak bilir.

   yapılan son köklü araştırmalara göre; "xaniyani" aşireti, hakkari-çukurca-xan köyünden van-hoşap'a göç eder. 4 kuşak burada yaşadıktan sonra, şeyh abdurrahman xani ve ailesi doğubayazıt'a göç ederler. doğubayazıt'ta da 4 kuşak yaşadıktan sonra ehmede xani dünyaya gelir.

   bazı kaynaklar doğumunu 1651, ölümünü de 1707 olarak belirtmiştir.

   xani'nin yaşadığı dönem ve ortamda dört dil önem taşıyordu. bunlar kur'an dili arapça, edebiyat dili farsça, resmi dil osmanlı türkçesi ve halkın konuştuğu dil kürtçeydi.

   xani "mem u zin" 'i yazarken gereken ilgiyi göremeyeceği için anadili kürtçe ile eserlerini yazmıştır.

   birleştirilmiş 5 büyük eseri var; vereki daimane, vereki da islame, mem u zin, nubehara biçukan, divan.

   ölümsüz eseri mem u zin'in; kitap, sinema ve tiyatroya uyarlanmış olarak hatmettim diyebilirim. bir ulu eser gerçekten.

   ve der ki mem u zin'de;

   "şerha xeme dıl bıkın fesane

   zıne u mem bıkın bahane"

   (gönüldeki derdin şerhini kılayım efsane

   zin ve meme'yi edeyim bahane)

    
   • paylaş kısa yol
   • 17.05.2016 16:59
     buşra
   • beğendim (2)
   • şikayetçiyim