Türkiye'nin memur portalı

9 Ocak 1778'de İstanbul'da doğdu, 29 Kasım 1846'de Mekke yakınlarında Mina'da öldü. Babası geçimini hamam işletmeciliğiyle sağladığı için, İsmail Efendi, Hammamizade adıyla tanındı.

İlköğrenimini okuduğu okulda, sesinin güzelliği ile tanındı ve ilahicibaşı oldu. Anadolu Kesedarı Uncuzade Mehmed Efendi den müzik eğitimi aldı;daha sonra Yenikapı Mevlevihanesi'nde zamanın değerli müzik ustası Şeyh Ali Nutki Dede'nin derslerine devam etti. Ney üflemeyi ,Abdülbaki Nasır Dede'den öğrendi.

1798'de Muhasebe Kalemi'ndeki görevinden ayrılarak tekkede çileye girmeye karar verdi. Çilesi sırasında bestelediği, "Zülfündedir benim baht-ı siyahım" dizesiyle başlayan buselik şarkı, İstanbul'un müzikle ilgili çevrelerinde bestecisinin adı üstünde büyük merak uyandırdı. Ünü kısa sürede bütün kente yayılan şarkı sarayda da okundu. Kendisi de besteci olan III. Selim, şarkının çile doldurmakta olan genç bir Mevlevi dervişi tarafından bestelendiğini öğrenince, onu saraya çağırtarak yapıtı bir kez de kendisinden dinledi ve onu hemen saray hanendeleri arasına almak istedi. Padişahın sürekli ilgilenmesinin etkisiyle, üç yıllık çilesinin son yılı Nutki Dede tarafından bağışlandı.

1799'da çilesini doldurunca Dede unvanını aldı.ikinci eseri olan Hicaz Nakış büyük yankı uyandırdı. Yeniden saraya çağrıldı, bundan sonra haftada iki gün, padişah huzurunda düzenlenen küme fasıllarına hanende olarak katılmaya başladı. 1802'de saraydan bir hanımla evlendi.

İsmail Dede, sanatını geliştirmesine yardımcı olan III. Selim'in 1808'de tahttan indirilerek öldürülmesini izleyen IV. Mustafa'nın bir yıllık padişahlığı sırasında müzik toplantılarına son verildiği için saraydan uzaklaştı. II. Mahmud'un siyasal karışıklığı gidermesinden sonra yeniden saraya alındı. Önce musahib-i şehriyari, sonra sermüezzin olduğu bu yıllar, sanat yaşamının en parlak, en verimli dönemi oldu.

İsmail Dede, Abdülmecid zamanında da sarayda ki yerini korudu. 1839'da bestelediği Ferahfeza Ayin'nden sonra bestecilik yaşamında görece bir durgunluk göze çarpar. Kendi sözleri, davranışları göz önüne alınırsa,

Abdülmecid sarayını çok yadırgamıştır. Saraydaki havanın birdenbire "alafrangalaşması", Batı müziği zevkiyle yetişen yeni padişah zamanında Türk müziğinin, saraydaki varlığını eskisinden farklı olarak ancak resmi bir ilgiyle sürdürür hale gelmesi, Dede'nin bu çevreden uzaklaşmasına yol açtı. Öğrencileri Mutafzade Ahmed ve Dellalzade İsmail Efendi ile birlikte padişahtan izin isteyip Hac'a gitmeye karar verdi. Hicaz'da hacı olduktan sonra yakalandığı kolera nedeniyle öldü. Mezarı Mekke'dedir.

Başlıca eserleri arasında: Ayin'ler, saba, neva, bestenigar, sababuselik, hüzzam, ısfahan (kayıp), ferahfeza makamlarında; Takım'lar, sultaniyegah, arazbar, bestenigar, neva, ırak, sababeselik, hicazbuselik, hisarbuselik, evcbuselik, rast-ı cedid, ferahfeza makamlarında; Takım'lar (Kömürcüzade Mehmed Efendi ile) neveser, pesendide, şevkefza makamlarında; Buselik Takım (Dellalzade İsmail Efendi ile); Ferahnak Takım (Şakir Ağa ile); Mahür Takım (Eyyubi Mehmed Bey ile); Rast Kar-ı Natık, Rast Kar-ı Nev; 70'e yakın Peşrev; k-ar, beste, ağır semai, yürük semai, şarkı, durak, tevşih, ilahi formlarında yapıtlar gelir.o

Aşık Veysel ? Benim Sadık Yarim Kara Topraktır Sözleri

Dost dost diye nice nicesine sarıldım

Dost dost diye nice nicesine sarıldım

Benim sadık yarim kara topraktır

Beyhude dolandım boşa yoruldum

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır

Nice güzellere bağlandım kaldım bağlandım kaldım

Nice güzellere yar bağlandım kaldım bağlandım kaldım

Ne bir vefa gördüm ne faydalandım

Her türlü isteğimi topraktan aldım

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır

Koyun verdi kuzu verdi süt verdi verdi süt verdi

Koyun verdi kuzu kuzu verdi süt verdi süt verdi

Yemek verdi ekmek verdi et verdi

Kazma ile döğme döğmeyince kıt verdi

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır

Ademden bu deme neslim getirdi neslim getirdi

Ademden bu deme yar neslim getirdi neslim getirdi

Bana türlü türlü meyva getirdi

Hergün beni tepe tepesinde götürdü

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır

Karnın yardım kazma ile belinen ey yar belinen

Karnın yardım kazma kazmayınan belinen ey yar belinen

Yüzün yırttım tırnağınan elinen

Yine beni karşıladı gülünen

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır

İşkence yaptıkca bana gülerdi bana gülerdi

İşkence yaptıkça ey yar bana gülerdi bana gülerdi

Bunda yalan yoktur bütün herkeste gördü

Bir çekirdek verdi dört bostan verdi

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır

Havaya bakarsam hava alırım hava alırım

Havaya bakarsam ey yar hava alırım hava alırım

Toprağa bakarsam dua alırım

Topraktan ayrılırsam ey yar nerde kalırım

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır

Dileğin varsa ey yar iste ALLAHTAN iste ALLAHTAN

Dileğin varsa ey yar iste ALLAHTAN iste ALLAHTAN

Alman için olsa gitme topraktan

Cömertlik toprağın ey yar verilmiş haktan

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır

Hakikat ararsan açık bir nokta açık bir nokta

Hakikat ararsan ey yar açık bir nokta açık bir nokta

ALLAH kula yakın oda ALLAHTAN

Hakkın gizli hazi hazinesi topraktan

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır

Bütün kusurları toprak gizliyor toprak gizliyor

Bütün kusurları ey yar toprak gizliyor toprak gizliyor

Merhem çalıp yaraları düzlüyor

Kolun açmış yola yollarını gözlüyor

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır

Her kimki olursa bu sırra mashar bu sırra mashar

Her kimki olursa ey yar bu sırra mashar bu sırra mashar

Dünyaya bırakıp ölmez bir eser

Dünyali veyseli bağrına basar

Benim sadık yarim kara topraktır kara topraktır