Türkiye'nin memur portalı |
Oturum aç Üye ol Parolamı unuttum |
"haydar haydar" türküsünün sözleri nesimiye aittir.
Ben yitirdim ben ararım
Yâr benimdir kime ne
Gâh giderim öz bağıma
Gül dererim kime ne
Gâh giderim medreseye
Ders okurum Hak için
Gâh giderim meyhaneye
Dem çekerim kime ne
Sofular haram demişler
Bu aşkın şarabına
Ben doldurur ben içerim
Günah benim kime ne
Ben melâmet hırkasını
Kendim giydim eğnime
Ar ü namus şişesini
Taşa çaldım kime ne
Sofular secde ederler
Mescidin mihrabına
Yâr eşiği secdegâhım
Yüz sürerim kime ne
Gâh çıkarım gökyüzüne
Hükmederim kaf'tan kaf'a
Gâh inerim yeryüzüne
Yâr severim kime ne
Kelp rakip böyle diyormuş
Güzel sevmek pek günah
Ben severim sevdiğimi
Günah benim kime ne
Nesimî'ye sordular ki
Yârin ile hoş musun
Hoş olayım olmayayım
O yâr benim kime ne
İslamı yozlaştıranların yolunu tıkadığı için canice öldürülüp yamyamca derisi yüzülmüştür. Ve hırslarını alamamışlar bir hafta boyunca meydanda bekletmişlerdir. Yani siz de bunun gibi, bizim dini kullanarak kurduğumuz saltanatı yıkmaya, islamın özüne doğru yolculuğua çıkıp da halkı bilinçlendirmeye çalışırsanız sizin de sonunuz bu olur denmiştir.
seyyid nesimi ve kul nesimi olmak üzere tarihte iki tanedirler. Genellikle birbirlerine karıştırılırlar. seyyid nesimi hurufi-alevi,kul nesimi ise bektaşi-alevidir. seyyid nesimi "enel hak" dediği için Halep'te öldürülmüş,derisi yüzülmüştür. diğeri ise osmanlı devleti zamanında Bağdat'da yaşamış "Vahdeti Vücut" anlayışına sahip halk şairidir.
Seyyid Nesimi: Seyid Ali İmadüddin Nesimi. 14. yüzyılda yaşamış. Azerbaycanlı Türkmen şair. Azerbaycan'ın Şamahı şehrinde doğmuş bir rivayet. Bağdat'ta doğduğu da söylentiler arasında. Anadolu'da da bulunmuş olmasına karşın hayatının büyük bir kısmı Halep'te geçmiş. Çokça seyahat ettiği ve maceralar yaşadığı ise şiirlerinden anlaşılıyor. İran, Irak, Bağdat, Maraş, Bursa, Anadolu, Suriye ...
Arapça ve Farsça bilmektedir. Divan şairi olarak kabul edilmektedir. Tasavvuf şairi olarak da bilinir. Kendisinden çok sonra Anadolu'da yaşamış "Kul Nesimi" ile karıştırılır.
Halep'te Mısır Çerkes kölemenleri ( Memlük ) hükümdarı el-müeyyed şeyh'in emriyle derisi yüzdürülerek öldürülmüş. Şimdiki mezarı gömüldüğü yere değil yüzüldüğü yere yapıldı deniyor. Gerekçe tasavvuf şairi seyyid nesiminin şiirlerinin şeriata aykırı olduğu iddiası. Suçu herkesin inandığı gibi inanmaması olmuş.
ayrıca şiirlerinde zalim hükümdarları ve adaletsiz yöneticileri sertçe eleştirmiş, dünyadan şikayet etmiş, insanın ulvi bir varlık olduğunu düşünmüş ve ona saygı gösterilmesini savunmuştur.
Hakkında türlü menkıbeler yazılmıştır.
nesimi, derisi yüzülür yüzülmez kalkmış, derisini bir post gibi sırtına vurup uzaklaşmış. halep'in 12 kapısını bekleyen kapıcıların her biri nesimi'nin bu vaziyette şehirden çıkıp sırrolduğunu görmüşler. akşam olunca hepsi: "benim bulunduğum kapıdan çıktı." diye iddia etmişler. sonunda nesimi'nin her 12 kapıdan aynı zamanda çıktığı anlaşılmış. bu yüzden onun gömüldüğü yer yoktur derler. türbesi ise, derisinin yüzüldüğü yerde bulunmaktadır.
Son sözleriyle ilgili şöyle bir rivayet var:
reh-neverd-i kâbe-i ışkız budur ihrâmımız . ( aşk kâbesinin yolcularıyız, kâbeyi tavaf ederken ihram niyetine (derimizi) giyeriz )
efsanesi öyle muazzamdır ki, mesela azerbaycan'lı şair bahtiyar vahapzade "nesimi'yi öldüren hagigetten, doğrudan / min min defe güzeldir onu yaşadan yalan" diyerek bu efsaneyi kutsamıştır.
Nesim: Kelime anlamı Farsça'da güzel hoş esinti, hafif esen rüzgar anlamına gelir. Nesimi bu esinti anlamında.
Bende sığar iki cihân ben bu cihâna sığmazam
Cevher-i lâmekân benim kevn ü mekâna sığmazam
Kevn ü mekândır âyetim zâta gider bidâyetim
Sen bu nişân ile beni bil ki nişâne sığmazam
Kimse gümân ü zann ile olmadı Hakk ile biliş
Hakkı bilen bilir ki ben zann ü gümâna sığmazam
Sûrete bak vü ma'nîyi sûret içinde tanı kim
Cism ile cân benim velî cism ile câna sığmazam
Hem sadefim hem inciyim haşr ü sırât
Bunca kumâş ü raht ile ben bu dükâna sığmazam
Genc-i nihân benim ben uş ayn-ı ayân benim ben uş
Gevher-i kân benim ben uş bahr ile kâna sığmazam
Kul Nesimi: İsminin Ali olduğu " Mahlasım Nesimi ismim Ali'dir" mısralarından anlaşılır. Seyyid Nesimi ile karıştırılır. 17. yüzyılda Anadolu'da Osmanlı döneminde yaşamış halk ozanıdır. Seyyid Nesimi'ye olan hayranlığından aynı mahlası almıştır. İyi bir eğitim görmüştür. Arapça bilmektedir. Yaşadığı dönem savaşlarla geçmiştir. Hayatı çalkantılı bir döneme denk gelmiştir.
Herkesçe bilinen "Minnet eylemem" şiiri Kul Nesimi'ye aittir.
Hakkında yapılan en detaylı araştırma Cahit Öztelli'nin "Kul Nesimi" adlı kitabıdır.
4. Murat döneminde yaşadığı tahmin ediliyor. Günümüze kadar yaklaşık 200 şiiri kalmıştır.
İletişim | Künye | Reklam | Sitene ekle © 2024 MN Yazılım |