 Türkiye'nin memur portalı |
 Oturum aç
 Üye ol
 Parolamı unuttum
|
Türkiye'nin memur portalı |
Oturum aç
Üye ol
Parolamı unuttum
|
Kişinin, kendi dar çevresinde gördüğü, tanıdığı, bildiği ya da etraftan, televizyondan, ordan burdan sahip olduğu öğrendikleri ile insanları belli davranışlar, özellikler, kalıplar içine sokma çabasıdır.
Aslında çoğu genelleme içinde cinsiyetçilik barındırır (ki itiraf ediyorum şu platformda en nefret ettiğim konular içinde cinsiyetçilik barındıran başlık ve entrylerdir.). Şöyle ki; tüm erkeklerin gözü dışardadır, hepsi de çapkındır; evlenen herkes mutsuzdur; kaza yapılmışsa kesin şoför koltuğunda kadın vardır; kadınlar parayı çok sever; erkekler ağlamaz; romantik erkek yoktur; .... memleketin insanı zaten şöyledir, böyledir; avukatlar yalancı insanlardır; dindarlar yobazdır, dar görüşlüdür; çekik gözlüler çinlidir, hepsi de ağza alınmayacak kurbağa, yarasa gibi şeyler yerler... gibi saymakla bitmeyecek örnekler verilebilir.
Hiçbir genellenenin doğruluk payı yoktur, hatta sıfırdır, eksidir. "İnsan" gibi değişken ruhlu bir varlığı, kendi kararlarını duygu ve düşüncelerine göre kendi verebilecek bir canlıyı, belli kategorilere sokmaya çalışmak, eşya gibi sınıflandırmaya çalışmak; bir insanı sırf cinsiyeti, memleketi, mesleği, ırkı, ten rengi, fiziksel özellikleri gibi doğuştan kazandığı özellikleri için haketmediği halde olmadık özelliklerle yaftalamak son derece yanlıştır. Eğitimsiz insan davranışı gibi gözükse de maalesef toplulumuzda eğitimli insanlarca da sıklıkla yapılmaktadır. Toplum olarak artık kırılması gereken bir davranıştır, en azından bizden sonraki nesil bu konuda daha yapıcı olabilsin diye insanları olur olmaz genellemelerin içine bilinçsizce dahil etme huyumuzdan vazgeçmeliyiz.
Çoğunlukla da insanları genelleme yaparak kendimizi rahatlatmak isteriz, yapılan her genelleme savunma mekanizmasına alet olur. Sorumluluğu üstümüzden atmak, tabiri caizse suçu karşıdakine yüklemek için bulunmaz nimettir. İnsanların hepsini aynı havuzun içine atıp, o havuzun içinde yüzdürmek kolayımıza gelir. Topluluk içinde genelleme yapıp, bir de bu genellemeye karşı çıkan insanları "yarası olan gocunur" şeklinde genelleme yapmayı sürdürmek artık sözün bittiği yerdir. Halbuki tüm kediler siyah ve nankör olmadığı, tüm kuşlar uçamadığı, tüm yılanlar zehirli olmadığı, tüm çiçekler güzel kokmadığı gibi tüm insanlar da aynı değildir. Bu nedenle toplum içinde insan ve insan davranışları ile ilgili fikir beyan ederken "herkes","tüm","her zaman","hiçbir zaman","kesinlikle","hiçbiri","bütün" kelimelerini kullanırken bir kez daha düşünmek gerekir. Zira etrafındaki insanları sürekli genellemeyi adet edinenler, eminim ki kendisi de olumsuz bir genellemenin içine dahil edildiğinde en çok tepkiyi verecek olanlardır.(ben de şuan bir genelleme yaptım, farkındayım) ancak belki bu tepkinin karşılığında karşı taraftan gelen olumlu dönütlerle, kişi, yerli yersiz genelleme yapmanın yanlışlığını idrak edebilir, bu davranışı tamamen sönmese de belki azalabilir. İnsanları olduğu gibi kabul etmek, herkesin "ayrı" ve "biricik" olduğunu, bireysel farklılıkların insanın benliğinde ne kadar belirleyici bir özellik olduğunu bilmek, hem kişinin kendisine hem de çevresindekilere çok iyi gelecektir.
tümdengelim yapacak olursak, insanı, sadece insanı bile anlık, günlük davranışlarından yola çıkarak genellemek kadar yanlıştır insanların belli bir kısmını genellemek. işe buradan başlarsak, yani olayı detaydan gözetip 'tümevarırsak' her şey düğüm çözercesine çözülecektir. davranış bilimleri, sosyoloji... gibi adlar altında birçok bilim dalı bu konuları irdelemektedir. insan olarak kendimi örnek verirsem, her anım ayrı bir duygusal, zekasal seviyelerde seyretmekle beraber, sular durulduğunda ve geçmişe dönüp baktığımda yanlışlarımı, doğrularımı fark edebiliyorum. insan bireysel olarak bile bu kadar değişken ise toplumun genelinin sabit bir kümeye alınmaya çalışılması ne kadar doğru olabilir.
şimdi biraz da kendimle çelişmezsem olmaz. belli bir topluluğu da benzer özellikleriyle sınıflandırmak kaçınılmaz gerçek: benim de örneğin z kuşağı hakkında tamamen iyi niyetli olarak ileri geri konuşmam. tabi ki bu ifadelerim tüm z kuşağını bağlamaz ancak yaptığım şey tatlı bir şekilde bu kardeşlerimizi, davranışları, düşünceleri gereği, dışarıdan bir gözün değerlendirmesidir. biraz ekrandan kopsalar mesela daha iyi olmaz mı? bu demek olmuyor ki z kuşağının tüm bireyleri ekran bağımlısıdır yada bir bireyi günde oniki saat ekrandan gözlerini alamıyor. mutlaka bu kuşakta hiç ekranla tanışmamış bireyler de mevcuttur. burada benim genelleme yapmam, tamamen iyi niyetli bir şekilde z kuşağının biraz daha gerçek dünyayı fark edebilmesini sağlamaktır.
sonuç olarak, tüm erkekler yada bazı kadınlar çapkın değildir, ama çapkınlık da bir insan davranışıdır kimine göre iyi kimine göre kötü. kadın sürücülerin yada erkek sürücülerin araba kullanmasında çok fazla fark yok. sonuçta tüm sürücüler a noktasından b noktasına bir şekilde varmanın derdinde. bu genellemeler de tersten düşününce kendiyle çelişebilir belki.
hatalıysam beni, doğruysam şirketimi arayın lütfen diyerek bir araba arkası yazısıyla yazımı sonlandırayım.
| İletişim | Künye | Reklam | Sitene ekle © 2024 MN Yazılım |