Türkiye'nin memur portalı

Oturum aç Oturum aç Üye ol Üye ol Parolamı unuttum Parolamı unuttum

dengbej

paylaş araştır

 

  1. stranları(şarkı/türkü) dile getiren kürt sözlü edebiyatının ozanlarına verilen isimdir.

    deng-bej (söz/ses-söyleme/söyleyen).

    zaten, kürt edebiyatının geçmişten günümüze kadar gelmesinde en büyük payı olanlar dengbejlerdir.

    kız kaçırmalar, sevdalar, isyanlar, yıkımlar, sürgünler... hep bu dengbejlerin sesinden aktarılmıştır.

    dengbej, bir elini kulağına dayar ve başlar söylemeye. divanda bağdaş kuran mirler de uzak çok uzak zamanlara dalar. tütünden sararmış parmak uçları ile çektikleri tespihlerin çıkardığı ses ve odanın tavanında biriken tütünün dumanı, esir olur dengbej'in ağzından dökülen stranlara.

    bir kültürün, geleneğin kadim bekçileri. var olsunlar.

     
    (Bkz: evdale zeynike)
  2. yaşar kemal kitaplarında bolca geçen halk ozanlarına verilen bir isim

    bir defasında bir taziye için erzurum hınısa giderken bir dengbeje denk geldim

    adam sesten ibaretti

    hayatımda yaşadığım çok güzel şeylerden biriydi bence

    sanırım istek şarkı yapmıştı cep telefonundan biri

    rahatlıkla varto hınıs arası söyledi diyebilirim

    diyaframına sağlık

     
  3. kürt sözlü edebiyatına ait bir kelimeymiş, bilmiyordum yeni öğrendim. omayraaa'nın anlattığına benzer öyküleri ben de çocukluğumdan hatırlıyorum. tabi biz adına dengbej değil aşık veya ozan adını veriyorduk bu tarz türkülü ezgili hikaye anlatıcılarının.

    yani bu tarz diyar diyar dolaşarak aşıklık, kahramanlık öyküleri anlatma işi Anadolu'nun mayasında olan bir hadise.

    Çukurova, antep, maraş, malatya yörelerine gidin en güzel örneklerini görebilirsiniz.

    çocukken sık sık köyün yaşlılarından, dedemden, sonra babamdan benzer türküleri dinledim.

    geçenlerde de arabada giderken cengiz Özkan'dan "bey mayıl" türküsünü duyduğumda çocuklar gibi sevindim. babam söylerdi onu da, insan yaşlandıkça bilinç altına yerleşmiş ezgileri arıyor sanırım.

     
  4. kürdçe deyişler, klamlar söyleyen halk ozanlarının kürtler tarafından çağrılış biçimidir dengbej. Anadolu'da köy köy gezip şarkı söyleme ekolunun mezopotamya yöresindeki temsilcileridir bir bakıma. bunun yanı sıra folklorik yapının temel direği olan sözlü edebiyatın da taşıyıcılarıdır aynı zamanda. çoğunlukla enstrüman kullanmazlar, saf insan sesi ile diyeceklerini derler. kelime manası olarak deng; ses, seda ve bej ise söylemek olarak ayrıştırılabilirler.

     
  5. yakın zamanda kulağımın pasını silen muhterem (o benim babam)

    yakın zamanda artvin-şavşat yolunda, tütünün kokusunu tesbihinin tanelerine yedire yedire, yanık yanık söylemeye başladı yine bir sevda türküsünü. tam o esnada, ağrı dağı tüm heybetiyle karşımızda duruyordu. elini uzatsan dokunacak kadar yakın ama bir o kadar uzak karlı dağ ağrı dağı. bu arada genç abayı yakmış kara gözlü sevdalısına. sabahlara kadar şiir yazıp duruyordur. (yazar burada türküden söz ediyor)

    7-8 saatlik yol, yanık bir dengbejin sesinde sevda türküsü ve yolun sonunda da iki sevdalının sözü kesilecek.

    ambiyans harika. (tütüne eşlik etseydim fena da olmayacaktı hani (tebessüm)

    vel hasıl, gittik geldik hayırlı bir iş için

    onlar erdi muradına, darısı kalanlara

    (tebessüm)

     
  6. türkçede karşılığının ne olduğunu merak ettim mefhum

     
  7. kısaca sözlü edebiyat

    söyleyenlere kilam ve stran deniliyormuş

     
Entry yazmanız için üye olmanız gerekmektedir. Üye olmak için tıklayın, üye iseniz lütfen oturum açın.