Hastane öncesi acil bakımda birincil değerlendirme aşamasında hastanın nörolojik durumu açısından hızlıca değerlendirilmesi gerekir. Hastanın basit uyarılara verdiği cevabın değerlendirilmesi ve verdiği cevabın etkinliği İngilizce kelimeler olan alert, verbal, painful, unresponsive baş harflerinin kısaltmasıyla oluşan AVPU skorlaması ile değerlendirilmektedir.
Peki nedir bu İngilizce kelimeler ve uygulama teknikleri?
-Alert: Hasta uyanık bilinci açık anlamına gelir.
-Verbal: Hasta sözel uyarılara ve komutlara cevap veriyor yani hasta çağırılırsa cevap verir uyaranlar
olmadan uyuşuk ve kafası karışmış gözükebilir. Bu durumdaki hastalar gözlerini hareket ettirerek
cevap verebilir.
-Painful: Hasta sözel uyarılara değil ağrılı uyarılara cevap veriyor.
-Unresponsive: Hasta sözel ve ağrılı uyarılara cevap vermiyor bilinç kapalıdır.
Yukarıda da belirttiğim üzere A dan U ya gidildikçe şiddet durumu artar. AVPU skalası bir kurtarıcı tarafından kısmi bilinç veya bilinçsizlik durumundaki bir travma mağduru ile karşı karşıya kalındığında dikkate alınması ve uygulanması gereken ilk değerlendirmelerden biridir. Neden biridir diyorum çünkü birinci değerlendirme aşamasında AVPU skalası haricinde başka uygulamalarda mevcuttur. Belki şimdi belki bundan önce okuduğunuz AVPU skalasının uygulama tekniğine geçecek olursak.
1-AVPU skalasına A basamağı ile başlayacak olursak hastanın yere, zamana ve kişiye oryantasyonun olup olmadığını sorguluyoruz. Bu sorgulamayı yaparken hastaya açık, net ve kısa sorular soruyoruz.
Bu sorular;
-Nasılsınız?
-İsminiz nedir?
-Şuanda neredesiniz?
-Size ne oldu?
-Bugün günlerden nedir?
Vb. açık uçlu sorular soruyoruz. Eğer hasta bu sorulara uygun yanıt verebiliyorsa AVPU skalasının en üst basamağı olan alert basamağındadır. Hasta veya yaralının kişi, yer ve zaman oryantasyonu var demektir.
2-Eğer uygun yanıtlar vermiyorsa ikinci basamak olan verbal basamağına geçiyoruz. Bu basamakta hasta veya yaralıya A basamağında sorduğumuz soruların karşılığında net cevaplar alamayız. Mesela nasılsınız sorusuna cevap alamayız ancak yüksek sesle sorduğumuzda cevap alabiliriz.
3-Eğer hasta veya yaralıdan V basamağında uygun cevaplara alamadıysak veya yanıt vermiyorsa üçüncü basamak olan P basamağı yani painful basamağına geçiyoruz. Burada hasta veya yaralıya ağrılı uyaranlar verilir. Bu uyaranlar verilirken hastanın travma hastası olabilme riski değerlendirilir ve ikincil yaralanma oluşmaması için baş parmak ucu 10 saniyeliğine sıkılarak hastanın vereceği tepki ölçülür.
4-Eğer hasta veya yaralı sözel veya ağrılı uyaralınların hiçbirine yanıt vermiyorsa hasta AVPU skalasının son basamağı olan U yani unresponsive basamağındadır.
Oturum aç
Üye ol
Parolamı unuttum
