sultan alparslan zamanında, sultanın da yardımıyla vezir nizamülmülk tarafından kendi adıyla kurulan medreselerdir.
büyük selçuklular zamanında kurulduğu bilinmekte olan medreselerdir. Nizamiye medreslerinden en büyüğü bağdat'ta bulunmaktadır. nişaburi belh, herat, basra, musul ve amul'da da benzerlerine rastlanmaktadır.