Memurlar.Net
Yazdırma Seçenekleri :
Renkli Yazdır
Siyah Beyaz Yazdır
Resimleri Gizle
Yazdırılma Tarihi : 18 Nisan 2024 Perşembe 21:08
Memurlar.Net |
Yazdırma Seçenekleri :
Renkli Yazdır
Siyah Beyaz Yazdır
Resimleri Gizle
|
https://sozluk.memurlar.net/konu/ziya-pasa/ Yazdırılma Tarihi : 18 Nisan 2024 Perşembe 21:08 |
1829-1880 yılları arasında yaşamış, asıl adı abdülhamid ziyaeddin olan, şair, yazar ve devlet adamıdır. 'nus ile uslanmayanı etmeli tekdir, tekdirden anlamayanın hakkı kötektir', 'ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz, şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde', 'insana sadakat yakışır görse de ikrah, yardımcısıdır doğruların hazreti allah' beyitleri gibi pek çok darbı meseli vardır.
ölmeden önce yayınlanan "zafername" ile ölümünden sonra yayınlanan "rüya, veraset mektupları, eş'ar-ı ziya" adlı eserleri ile bilinen şair ve yazardır.
kendisini ortaokuldaki türkçe öğretmenimin "nush ile ulsanmayanı etmeli tekdir, tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir "sözlerini sıkç asııfa hitaben tekrarlaması öğrendiğim devlet adamıdır.
neredeyse bir buçuk asır önce kaleme aldığı şiirdeki tespitleri ile günümüzün ideoloji esiri câhillerine gönderme yapan usta şâir, devlet adamı, nüktedân.
Terkib-i bend'den bir beyit ;
Bed-asla necâbet mi verir, hiç üniforma?
Zer-dûz palan ursan, eşek yine eşektir.
"diyar-ı küfrü gezdim beldeler keşaneler gördüm
dolaştım mülkü islam bütün viraneler gördüm"
demiş olan büyük şair. şu sıralar okumakta olduğum namık kemal biyografisinde, namık kemal'den ziyade daha dikkat çeken, inanılmaz bilgili ve zeki kişi. döneklik dönemine henüz gelmedim.
terkib-i bendleri pek meşhur olan usta şair.
divan edebiyatına hücum etmiş,yerden yere vurmuş,
daha sonra harabat mukaddimesinde divan edebiyatını övmüştür.
dönem şartları gereği kötülediğini,pişmanlığını dile getirmiştir.
namık kemal ile bu yüzden arası açılmıştır.
namık kemal de tahrib-i harabat ile ziya paşa'yı eleştirmiş,ona yüklenmiştir.
Bu başlık altına ben de bir şeyler ekleyeyim:
Terkib-i Bend
Her şahsı harim-i Hakka mahrem mi sanırsın ?
Her tac giyen çulsuzu edhem mi sanırsın ?
(Her dokunulmazlığı olanı Allah'a yakın mı sanıyorsun ? )
( Her taç giyen çulsuzu Edhem mi ( Bir Evliya ) sanıyorsun ? )
Dehri arasan binde bir âdem bulamazsın
âdem görünen harları adem mi sanırsın
( Dünyayı arasan binde bir insan bulamazsın )
( İnsan görünümündeki eşekleri insan mı sanıyorsun ? )
Çok mukbili gördüm ki güler içi kan ağlar
Handân görünen herkesi hurrem mi sanırsın ?
( Çok mübarek insan gördüm ki güler, içi kan ağlar. )
( Güler görünen herkesi mutlu mu sanıyorsun ? )
bil illeti, kıl sonra müdâvâta tasaddî
Her merhemi her yâreye merhem mi sanırsın ?
( Önce hastalığın ne olduğunu bil, sonra tedaviye başla. )
( Her merhemi her yaraya merhem olur mu sanıyorsun ? )
Kibre ne sebeb ? Yoksa vezîrim diye gerçek
Sen kendini düstûr-ı mükerrem mi sanırsın ?
( Kibre ne gerek var ? Yoksa sen gerçekten )
( Sen kendini nizamın sahibi mi sanıyorsun ? )
Ey müftehir-i devlet-i yek rûze-i dünyâ
dünyâ sana mahsus u müsellem mi sanırsın ?
( Ey dünyanın geçici nimet ve devletiyle iftihâr eden )
( Dünyanın sana ayrılmış olduğunu ve teslim edildiğini mi sanıyorsun ? )
Hâlî ne zaman kaldı cihân ehl i tamadan,
Sen zâtını bu aleme elzem mi sanırsın ?
( Bu dünya ne zaman açgözlülerden yoksun kaldı ? )
( Sen kendini bu dünyaya çok gerekli mi sanıyorsun ? )
En ummadığın keşf eder esrâr ı derûnun
Sen herkesi kör, alemi sersem mi sanırsın ?
( En ummadığın senin içyüzünü keşfeder. )
( Sen herkesi kör, âlemi sersem mi sanırsın ? )
Bir gün gelecek sen de perîşân olacaksın.
Ey gonca bu cemiyleti her dem mi sanırsın ?
( Bir gün gelecek sen de perişan olacaksın. )
( Ey gonca bu topluluk hep böyle yanında mı olacak sanıyorsun ? )
Nâmerd olayım çarha eğer minnet edersem
Cevrinle senin ben keder etsem mi sanırsın ?
( Korkak olayım eğer bu çarka minnet edersem )
( Senin zulmünden kederlendiğimi mi sanıyorsun ? )
Allah'a tevekkül edenin yâveri Hak'dır
Nâşâd gönül bir gün olur şâd olacaktır.
( Allah'a güvenenin yardımcısı Allah'dır. )
( Hüzünlü olan gönül bir gün gelecek mutlu olacaktır. )
Ziya Paşa